Τρίτη 5 Μαΐου 2015

H καταστολή του αμιράτου της Κρήτης

Νικηφόρος Φωκάς

Ο βαcιλεύς αυτοκράτωρ Ρωμανός Β' Πορφυρογέννητος ([945] 959 - 963) εντρυφά στις χαρές της ζωής, προτιμώντας ν'αφήνει την διοίκηση της Ρωμανίας στους ευνούχους παρακοιμωμένους Βασίλειο Λακαπηνό και Ιωσήφ Βρίγγα, και την διεξαγωγή των πολέμων στους Καππαδόκες αδελφούς Λέοντα και Νικηφόρο Φωκά.

https://sites.google.com/site/evdaemonia/home/european_interest_rate/kataphractos.jpg







καβαλάρηδες από ειδική μονάδα καταφράκτων,
ήτοι βαριά θωρακισμένου αυτοκρατορικού ιππικού:

~ κλιβανάριοι ή κλιβανοφόροι ~








Έτσι, όντας δομέστικος των Σχολών της Ανατολής ήδη από το Σωτήριον Έτος 950, ο Νικηφόρος Φωκάς βρίσκει την ευκαιρία και τον χρόνο, και μεταρρυθμίζει ταφοσσάτα της Ρωμανίας (φουσάτο = στρατός του Βυζαντίου), ετοιμάζοντας την αντεπίθεση της Αυτοκρατορίας προς όλα τα μέτωπα, δίνοντας έμφαση τόσο στο βαριά θωρακισμένο ιππικό των καταφράκτων, όσο και σε εξειδικευμένες μονάδες, όπως π.χ οι μεναυλάτοι (τρόπον τινά αναβίωση των Ρωμαίων λεγεωναρίων: κραδαίνουν μεναύλια, ήτοι κοντές λόγχες ενισχυμένης αιχμής, τύπου pilvm, για την απόκρουση μονάδων ιππικού)

https://sites.google.com/site/evdaemonia/home/european_interest_rate/menavlatoi.jpg
στιγμιότυπο μάχης Ρωμιών εναντίον Σαρακηνών, 
όπου φαίνεται η εκτίναξη μεναύλων στο φόντο

Όμως, ο άξιος και ενάρετος Νικηφόρος μένει στην Ιστορία (Το Πολεμικό μας Ναυτικό τον έκανε και φρεγάτα!), κυρίως επειδή τσάκισε το αποσχιστικό αμιράτο της Κρήτης, από το οποίο απειλούνταν τότε η κυριαρχία της Αυτοκρατορίας μας στο Αιγαίο. Με ορμητήρια σε στρατηγικά νησιά όπως η Αίγινα (για τον Αργοσαρωνικό), και η Πάρος (για το κεντρικό Αιγαίο), Κρήτες καταδρομείς λεηλατούσαν συστηματικά (824-961 μ.Χ), ό,τι είχαν αφήσει άθικτο στον Ελλαδικό χώρο οι Αβαροσλάβοι επιδρομείς κατά το διάστημα 600~800 μ.Χ.

Ρωμιός κατάφρακτος ιππεύς του 10ου αι, με λωρίκιο θώρακα


Ο Νικηφόρος Φωκάς καταφέρνει στη συνέχεια και κατακτά και την ίδια την Κρήτη το 961, καταλύοντας το παρασιτικό αμιράτο της. 
Στην συνέχεια, το 962 ο Νικηφόρος υποτάσσει και το αμιράτο του Χαλεπιού, 
που αποτελεί δυτικό κλάδο της δυναστείας των Χαμδανιδών στην Συρία, καταλαμβάνοντας την πρωτεύουσα του καυχησιάρη αμιρά Σαΐφ αλ-Ντάβλα, Χαλέπιον (Αλέπο, η αρχ. Βέροια). Ένα έτος μετά, και συγκεκριμένα ύστερα από τον άκαιρο - και ύποπτο! - θάνατο του αυτοκράτορα Ρωμανού Β΄ το 963, η εξουσία περνάει στα χέρια της χήρας του, της αυγούστας Θεοφανούς (πανέμορφη ελληνίδα, γεννημένη στη Λακωνία ως Αναστασώ, θυγατέρα του φτωχού κάπελα Κρατερού), η οποία τώρα παντρεύεται τον κουμπάρο της, ως νονό παιδιού της, τον ισχυρότερο και δημοφιλέστερο στρατηγό της εποχής, δηλαδή τον θριαμβευτή της Κρήτης, Νικηφόρο Φωκά.

http://www.larousse.fr/encyclopedie/data/images/1005072-Nic%C3%A9phore_II_Phokas.jpg
ο Νικηφόρος Β', ως βαcιλεύς αυτοκράτωρ
κρατώντας πρόδρομη εκδοχή σπαθιού τύπου πάλα

Σύμφωνα με αραβικές πηγές, ο Φωκάς σφάζει 40.000 ψυχές κατά την άλωση του Χάντακα (το σημ. Ηράκλειοτο 961. 

http://static.pblogs.gr/f/544284-al_Khandaq.jpg
http://static.pblogs.gr/f/544286-the_Khandaq_section_inside_Candia.jpg

ο μεσαιωνικός Χάνταξ





η έκταση του αρχικού Χάντακος,
εντός των αστεροειδών οχυρώσεων
της βενετσιάνικης Candia
 του 16ου αι





Αμέσως μετά, όμως, ο Νικηφόρος Β' επιχειρεί να εξουδετερώσει την απειλή που εξακολουθεί να αποτελεί ο λαός του νησιού, με ειρηνικά μέσα. Συγκεκριμένα, ο Νικηφόρος στέλνει στη Μεγαλόνησο αρμοδίους φίλους του, όπως π.χ: 
  • τον Όσιο Νίκωνα τον «Μετανοείτε» (με έντονο ιεραποστολικό έργο εντός της Ρωμανίας: στην Κρήτη, την Εύβοια, και τη Λακωνία)
  • τον Άγιο Αθανάσιο [τον Αθωνίτη, ήτοι τον ιδρυτή του αρχαιοτέρου υπάρχοντος μοναστηριού στο Άγιον Όρος, τη Μεγίστη Λαύρα]
  • ίσως και άλλους ιεραποστόλους, ξεχασμένους πια. Στόχος τους, η επιθυμία του αυτοκράτορα για αναίμακτο προσηλυτισμό των Μουσουλμάνων Κρητικών. 
Εν καιρώ, θα ακολουθήσουν και άλλοι ακόμα "απόστολοι της Ορθής Πίστεως", όπως ο γηγενής Άγιος κυρ Ιωάννης Ξένος, ο οποίος και θα διαπρέψει μια γενιά αργότερα, αν και θα μείνει δια βίου στη Μεγαλόνησο, σε αντίθεση με τους Μικρασιάτες φίλους του Φωκά, οι οποίοι θ'αναχωρήσουν συντόμως από την Κρήτη, για την ανάληψη άλλων αποστολών, ο Άγιος Αθανάσιος στον Άθω, εν πολλοίς άνδρο των Εθνικών ακόμα, και ο Όσιος Νίκων στη Λακωνία, όπου θα εξαπολύσει επιχείρηση ταυτόχρονης εξάλειψης των Εθνικών Ελλήνων, των Ρωμανιοτών Ιουδαίων, των Ροντνοβέρων Σθλάβων, όλων των μη-Χριστιανών γενικότερα. 

Ο ζήλος του Νίκωνος, του οσίου φίλου του Νικηφόρου Β', σίγουρα υπερβαίνει τις επιταγές του καλογέρου-αυτοκράτορα. Αυτό φαίνεται από τη συμπεριφορά του Οσίου Νίκωνα ύστερα από το θάνατο του Νικηφόρου Β' Φωκά το 969, π.χ. στην Πελοπόννησο, όπου θα "αποβιώσει" ο έφορος των εθνικών γαιών &δούκας των ΕλλήνωνΑντίοχος, όταν μαζί με τον στρατηγό Γρηγόριο, θ'αρνηθούν να διακόψουν αθλητικούς αγώνες, την ημέρα των εγκαινίων ανέγερσης καθεδρικού χριστιανικού ναού στην πόλη Λακεδαιμονία, που οργανώνει ο Όσιος Νίκων. Άλλος Ρωμιός αξιωματούχος που επίσης ταξινομείται τότε, ως εχθρός του Νίκωνα, είναι ο Ιωάννης Άρατος, που επιχειρεί να προστατεύσει τους Ιουδαίους της Λακεδαιμονίας από το αυτοδίκαιο μένος του οσίου. Από εκείνη την κόντρα, σώζεται το παροιμιώδες: «Άρατε κατάρατε».

Εν τω μεταξύ, στην Κρήτη, όταν κάποια στιγμή θα διαπιστωθεί η σχετική αποτυχία (ή η αργοπορίατων ιεραποστολών, οργανώνεται ο εκτενέστερος αποικισμός που πραγματοποιήθηκε ποτέ στο νησί. Συγκεκριμένα, η Μεγαλόνησος εποικίζεται μαζικά με Χριστιανούς απ' όλες της άκρες της Αυτοκρατορίας«Ελλαδίτες»(Έλληνες & Βλάχοι)Αρμένιοι, Σύροι (Γαβάλαδες, Μουσούροι και άλλοι οίκοι), Καππαδόκες, Βούλγαροι«Αρμπαρίτες»«Ίβηρες» (Καρτβέλοι & Κόλχοι) μεταξύ άλλων, συρρέουν στην Κρήτη, όπου συνδιαμορφώνουν με τους έως τώρα ιθαγενείς, το σύγχρονο πληθυσμό του νησιού, τσι Κρητίκαρους. Π.χ. τα κρητικά χωριά Λούλος και Γέργερη, προέρχονται από ομώνυμες πολίχνες της Καππαδοκίας. Λόγω και του καππαδοκικού στοιχείου, είναι πολύ πιθανόν ο αποικισμός ν' αποτελεί εντολή του ίδιου του Νικηφόρου Β', ακόμα και αν υλοποιείται εντός της δεκαετίας του 970.

Βέβαια υφίσταται εθνική συνέχεια των Κρητικών, τόσο με τον διαχρονικό Ελληνισμό, όσο και με τις μινωικές τους ρίζες, δεσμός που προδίδεται π.χ από τοπωνύμια όπως
  • Σούγια [<-- Συία] <-- Σ{ου}ία (συς = γουρούνι), 
  • Αράδαινα [<-- Αραδήν] <-- Αραδάν, 
  • Κάντανος <-- Καντανία, 
  • Σκλαβοπούλα <-- Δουλόπολις, 
  • Ρέθυμνο <-- Ρίθυμνα, 
  • Ιεράπετρα <-- Ιεράπυτνα <-- Πύτνα (= λόφος) ή Κύρβα, 
  • Σητεία <-- 'Ητις ή Ητεία!



Η Ρωμανία του Νικηφόρου Β' (963-69αντιμετωπίζει με σχετική επιτυχία και την Βουλγαρία, ναι μεν διπλωματικό της «τέκνον» -αν και συγχρόνως και γεωπολιτικός ανταγωνιστής. Όμως η Βουλγαρία δεν επιβιώνει θύλακας αντιφρονούντων στα κεντρικά Βαλκάνια, υπό την ικανή ηγεσία των γιων του Αρμενίου αξιωματούχου Νικολάου του Κόμητος.  

Επίσης
, ψυ
χραίνονται οι σχέσεις της Ρωμανίας με τη Γερμανία. Με τον αέρα του νικητή, ο νέος Ρωμιός αυτοκράτορας καυχιέται στον εριστικό Λιουτπράνδο, 
πρεσβευτή του κατά τι ισχυροτέρου Γερμανού ομολόγου του, του Όθωνα Β', ότι «navigatio mihi est», ήτοι «η ναυσιπλοΐα μου ανήκει». Τελικά, η μπλόφα έχει αίσιο τέλος, με το γάμο του αυτοκράτορα Όθωνος Β΄, του σαξονικού οίκου των Λιουντολφιγκς, και της Θεοφανούς, κόρης του Κωνσταντίνου Σκληρού και της Σοφίας Φώκαινας, ανηψιάς του Νικηφόρου Φωκά, και εξ αγχιστείας ανηψιάς του επόμενου αυτοκράτορα, του Ιωάννου Τσιμισκή.

Μαγκιές επιφυλάσσει ο Νικηφόρος Β' και για την Αραβία. Σε επιστολή του προς τον χαλίφη της Αραπιάς, αλ-Μουτι των Αββασιδών, τον Ιούλιο του 964, αναφέρει χαρακτηριστικά: 

«Γιατί θα οδηγήσω τον στρατό μου στη Βαγδάτη και θα την κατακάψω. 
Τα τείχη της θα ρίξω, και τα παιδιά της, αιχμάλωτα θα πάρω. Από εκεί θα πάω στη Σιράζ και τη Ράυυ (αι αρχ. Ράγαι)
γι' αυτό ενημερώστε το Χωρασάν (Αριάνα: η ανατολική εσχατιά του Ιράν, σημ. Αφγανιστάν & Τατζικιστάν)
για τις προθέσεις μου. Η Μέκκα θα γίνει δική μου, αιωνίως. Θα χτυπήσω και νότια, κυριεύοντας την Υεμένη, 
και βόρεια, φτάνοντας στην Ιερουσαλήμ. Θα κατακτήσω Ανατολή και Δύση, 
και θα προαγάγω την Αληθή Πίστη και τον Σταυρό παντού»
Πέραν από διπλωματικές μεγαλοστομίες, καταστέλλονται διάφορα ακριτικά αμιράτα στο Λεβάντε, π.χ. της Ταρσού, της Μελιτηνής και της Γερμανικείας, μεταξύ άλλων με εξαιρετικό λάφυρο και την ακριβή --αν και μπαταρισμένη από το τακτικό άγγιγμα του Εγκελάδου-- Αντιόχεια

Ενώ, ο κύριος κορμός του αυτοκρατορικού στρατού δραστηριοποιείται νικηφόρα στην ευρύτερη Συρία, ο Φωκάς θα στείλει στο Κίαβον (Κίεβο, σημ. Κίιφ) τον Καλοκύρη από τη Χερσώνα, καλώντας το μεγάλο ηγεμόνα (στόλνυι ή βέλικιυ κνυάζ) των Ρως, Σβιατοσλάβο, για να συμβάλλει στην οριστική υποταγή της Βουλγαρίας του τσάρου Βόρη Β'. Όμως, ο Σβιατοσλάβος, δεινός πολέμαρχος που ήδη έχει τσακίσει Βούλγαρους του π. Βόλγα, Χάζαρους και Πατσινάκες(Πετσενέγοι)σύντομα θα διεκδικήσει αλαζονικά και την κυριότητα της Βουλγαρίας, αλλά και της ευρωπαϊκής Ρωμανίας, γενικότερα

Ο βασιλεύς αυτοκράτωρ Νικηφόρος Β' κερδίζει χρόνο, προσεγγίζοντας με επιτυχία μεγάλη μερίδα της βουλγαρικής αριστοκρατίας. Όμως, έχει ήδη μαζέψει θανάσιμους εχθρούς στο ανακτορικό περιβάλλον, κυρίως την ίδια του τη σύζυγο, την αυτοκράτειρα Θεοφανώ. Έτσι θα δολοφονηθεί το 969, από τον Αρμένιο ανηψιό του, και εραστή της βασιλομήτωρος Θεοφανούς, τον Ιωάννη Τσιμισκή ή Τζιμισχή από τον οίκο Κουρκούα.

Προς τιμήν τους, και οι δυο σφετεριστές, και σύζυγοι της Θεοφανούς, θα σεβαστούν τα πορφυρογέννητα τέκνα της από τον Ρωμανό Β', ήτοι τον Βασίλειο Β' ([958]976-1025) και τον Κωνσταντίνο Η' ([960]976-1028).  



Περήφανοι απόγονοι του οίκου των Φωκάδων είναι οι Φωκάδες των Παξών και γενικά του Ιονίου, οι Καλλέργηδες και οι Καβαλιεράκηδες της Κρήτης, oι Calergi της Βενετίας και της Αυστρίας, και οι Νακφούρ (εκ του "Νικηφόρος") του Λιβάνου και της ευρύτερης Συρίας. Ο οίκος των Φωκάδων ήταν ήδη πολυμελής & πανίσχυρος την εποχή του "καλογέρου-αυτοκράτορα" Νικηφόρου Β΄. Όμως, είναι ιδιαιτέρως αμφίβολο το ν'άφησε απογόνους ο ίδιος ο Νικηφόρος Β΄, αφού ο μοναχογιός του, Βάρδας, πέθανε νέος.

Τότε οι Φωκάδες κυριαρχούσαν στην Ανατολία με επίκεντρο την Καππαδοκία (
όπου το όνομα "Καππαδοκία" δεν αποτελεί εθνωνύμιο, αλλά ξεκίνησε ως ονομασία σατραπείας, δηλαδή διοικητικής περιφέρειας της Περσικής Αυτοκρατορίας), τόσο σε συνεργασία με άλλους ιθαγενείς οίκους όπως οι Δαλασσηνοί, οι Μαλεΐνοι, όσο και με αρμένικους, όπως οι Κουρκούες (Γκουργκάν, με απώτερη ~μάλλον μη-πραγματική~ καταγωγή από το ιρανικό έθνος των Υρκανών) και οι Μαμικονιάν (με απώτερη, μη-πραγματική καταγωγή από τους Κινέζους, αλλά μάλλον πιο υπαρκτή ιαννική καταγωγή!).

Άλλωστε, 
από πολλά χρόνια πίσω, η Καππαδοκία ανήκε στην σφαίρα επιρροής του αρμενικού έθνουςΠάντως, παρόλο που παρέμεναν πεισματικά αγκιστρωμένοι στην διαφορετικότητά τους, εν τούτοις και οι Αρμένιοι (και τα μικρότερα έθνη που υιοθετούσαν τα αρμενικά ήθη, όπως οι Καππαδόκες, οι Ίσαυροι και οι Κίλικες), διατηρούσαν γέφυρες προσέγγισης και συγχρωτισμού με τους υπολοίπους Ρωμιούς, αφού άλλωστε συχνά κυβερνούσαν ολόκληρη την Ρωμανία! 



Μόλις ανακηρυχτεί βασιλεύς αυτοκράτωρ το 963, ο Νικηφόρος Β' θα εκχωρήσει το όρος Άθως στον καλό του φίλο, Αθανάσιο τον εκ Τραπεζούντος. Πρόκειται για τον Άγιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη, γεννημένο Αβραάμ, ήδη καταξιωμένο ως ιεραπόστολο σε Κρήτη, και με μελλοντικό έργο σε Εύβοια και Λακωνία. 

Ο Αθανάσιος έχει ήδη αποστασιοποιηθεί απηυδισμένος από τη μοναστική πολιτεία της Βιθυνίας (στα όρη Κύμινας και Όλυμπος). Οπότε τώρα, με βασιλική αρωγή, χτίζει την Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύραςβελτιώνοντας έτσι, και αναβαθμίζοντας, την έως τώρα ασήμαντη μοναστική κοινότητα του Αγίου Όρους, και διοικώντας άπαντες στην χερσόνησο του Άθω, ως γενικός πατέρας, Πρώτος αββάς, εξού και το Πρωτάτο στις Καρυές.  

Βέβαια η αναβάθμιση του Άθω ως Άγιον Όρος, δεν γίνεται χωρίς προβλήματα. Η ανέγερση της Μεγίστης Λαύρας και άλλων τριών μοναστηριών, εισάγει καινοτομίες, ανεπιθύμητες για το αγιορείτικο κατεστημένο. Είναι που ο ήδη υπάρχων Μοναχισμός του Άθω περιορίζεται σε συγκεκριμένα αρχαϊκά πρότυπαΑναχωρητισμού και Ερημητισµού. Έτσι, δηµιουργείται κλίµα διχοστασίας, και αναπτύσσονται φιλονικίες, τις οποίες θα επιχειρήσει να αμβλύνει ο φονιάς του Νικηφόρου, κι επόμενος αυτοκράτορας, ο Ιωάννης Τσιµισκής (969 - 976), που στέλνει στο Άγιον Όρος τον ηγούµενο της σταμπολίτικης Μονής Στουδίου Ευθύμιο. Ο Ευθύµιος επαναφέρει την ευταξία στον Άθω, εκδίδοντας και το Ά Τυπικόν (972).

Τα άλλα τρία μοναστήρια που ιδρύονται με την άδεια της Μεγίστης Λαύρας είναι: 
  • η Μονή Βατοπεδίου (χτισμένη σε πεδιάδα βάτων), που ιδρύουν οι Αθανάσιος, Αντώνιος και Νικόλαος, μαθητές του Αγίου Αθανασίου 
  • η Μονή των Ιβήρων, που ιδρύουν οι Τορνίκιοι, επιφανής ιβηρικός οίκος (δηλαδή γεωργιανικός), που διαπρέπει στην Ρωμανία, 

Το λάβαρο του Ισαάκιου Κομνηνού και η Ρωμιοσύνη‎ > ‎11-12ος αι‎ > ‎ 1185

1185

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Isaak_Comnenus_of_Cyprus_flag.svg/500px-Isaak_Comnenus_of_Cyprus_flag.svg.png
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/56/City_Flag_of_Portsmouth.svg

το λάβαρο του Ισαάκιου Κομνηνού


Παραδόξως, αυτή η σημαία της ανεξαρτήτου Κύπρου (1185-91)το λάβαρο τουΙσαάκιου Κομνηνού, μεταφέρεται στην Δύση, μέσω  Νορμαννών αρχόντων, όπως οΖαν ντε Γκιζόρς, όπου παραμένει μέχρι σήμερα, ως οικόσημο και ως έμβλημα πόλων, π.χ στο Portsmouth,
πόλη που ιδρύει ο Ιωάννης Γκιζόρς, και το Wareham.




Τον χειμώνα, ο δεσποτικός Ισαάκ Κομνηνός καταφέρνει και ανακηρύσσει εαυτόν ανεξάρτητο βασιλέα Κύπρου & Κιλικίας. Έχοντας κάποτε συλληφθεί να συμμετέχει σε συνωμοσία εναντίον του αυτοκράτορα Μανουήλ Κομνηνού, ο Ισαάκ ανανεώνει την έφεση του για αμφισβήτηση της αυτοκρατορικής αυθεντίας. Το λάβαρο ανεξαρτησίας που επιλέγει, συνδυάζει και το Γαλανό και το Χρυσό Διακριτικό, ενώ η εμφανής απουσία χριστιανικού συμβόλου, παραπέμπει στην πρόθεση του Ισαάκιου για προσεταιρισμό εμψύχου δυναμικού και έτερες λατρείες, είτε όψιμες, είτε αρχέγονες.

Συγχρόνως, ο Νορμαννός ρήγας Γουλιέλμος Β΄ ο Αγαθός εξαπολύει κεραυνοβόλο επίθεση με αντικειμενικό στόχο πλέον, την προσάρτηση ολόκληρης της Ρωμανίας. Από την πρωτεύουσά του, το Παλέρμο, υφαίνει συνωμοσία στην οποία συμμετέχουν ένας ανηψιός του αυτοκράτορα Ανδρονίκου, ονόματι Αλέξιος Κομνηνός, κάποιος Μαλεϊνός από την Φιλιππούπολη, και ο Αλέξιος Σικουνδηνός, ο οποίος και ισχυρίζεται ότι προωθεί την ανάκτηση της πορφύρας από τον δήθεν Αλέξιο Β΄.

Ο Ανδρόνικος περιφρονεί τον υποτιθέμενο διεκδικητή (μάλιστα σχολιάζει ότι “τελικά αυτός ο Αλέξιος Β΄ πρέπει να είναι δεινός κολυμβητής για να βουτηχθεί στο Βόσπορο και να βγει στην επιφάνεια στη Σικελία!). Πάντως καταφέρνει να εξαρθρώσει πιο κοντινή συνωμοσία στην οποία πρωτοστατεί ο νόθος γιος του Μανουήλ Α΄, αλλά και γαμπρός του ιδίου, σύζυγος της νόθας κόρης του, Ειρήνης, o προσφάτως τυφλωθείς Αλέξιος Κομνηνός. Όσοι κρίνονται ένοχοι τιμωρούνται με σκληρότατες, απάνθρωπες ποινές από τον Ανδρόνικο, που όμως αιφνιδιάζεται από την επιτυχία του ισχυρού στρατού των Νορμαννών που αφού αποβιβάστηκε στο Δυρράχιο, αντιμετωπίζει με επιτυχία πέντε σώματα του αυτοκρατορικού στρατού και μέσα σε δύο μήνες προελαύνει στην Εγνατία Οδό, καταλήγοντας στην Θεσσαλονίκη. 








Ρωμιοί αμυνόμενοι








Ο διοικητής Δαυίδ Κομνηνός αδυνατεί να υπερασπισθεί την πόλη, η οποία αλώνεται και λεηλατείται ανηλεώς. Αναφέρονται απώλειες 7.000 κατοίκων. Ο Ανδρόνικος θωρακίζει την άμυνα της Προποντίδας με στόλο 100 πλοίων. Όμως, ο γιος του, Ιωάννης, που εκστρατεύει εναντίον των Νορμαννών, συλλαμβάνεται λόγω της ανικανότητάς του, και τυφλώνεται. Ο Ανδρόνικος, ολοένα και πιο βίαιος και παρανοϊκός, διατάζει την εκτέλεση όλων των συλληφθέντων πολιτών που κατηγορούνται για στάση ή προδοσία, αλλά και όλων των συγγενών αυτών. Όμως, έτσι αναδεικνύεται ένας σχετικά άσημος συγγενής των Κομνηνών, ο Ισαάκ Άγγελος, που φονεύει τον τραχύ Αντιχριστοφορίτη, όταν αυτός είχε σταλεί για να τον συλλάβει, και καταφεύγει στην Αγιά Σοφιά, ξαφνιάζοντας ευχάριστα τους υπό δίωξη αντιφρονούντες. 

Ενθουσιασμένος απ’αυτήν την ανατροπή, ο λαός της Βασιλεύουσας, που δυσανασχετεί για το κράτος τρόμου που έχει καθιερώσει ο Ανδρόνικος, αλλά και για την επικείμενη επίθεση των Νορμαννών, εξεγείρεται και στον ναό της Αγίας Σοφίας ανακηρύσσει αυτοκράτορα τον – “θηλυπρεπή”, σύμφωνα με τον Ανδρόνικο – Ισαάκ. Ο Ανδρόνικος μεταβαίνει στην Αχιαλώ (<-- Αγχίαλος), απ'όπου μαζί με την όψιμη σύζυγό του, Άννα την Φράγκα, αλλά και με την ερωμένη του, την Μαραπτική. Μάταια επιχειρεί να διαφύγει στην Περατεία (Κριμέα). Αν και ανέκαθεν υπολόγιζε ότι “ισχύς του είναι η αγάπη του λαού”, ο Ανδρόνικος συλλαμβάνεται και παραδόξως βρίσκει βάναυσο θάνατο από αγριεμένο όχλο της Βασιλευούσης, που απαρτίζεται από δυσαρεστημένους πολίτες, μεταξύ των οποίων και πολλοί συγγενείς θυμάτων του καθεστώτος του. Εν τω μεταξύ, ο Αλέξιος Βρανάς στη Μοσυνόπολη (<-- Μαξιμιανούπολιςκαι στη συνέχεια στο Δημητρίτσι Σερρών, και οι Θεσσαλονικείς στην πόλη τους, συντρίβουν τους Νορμαννούς επιδρομείς, ενώ συλλαμβάνεται και τυφλώνεται ο Αλέξιος Κομνηνός, ο άνθρωπος που οι Νορμαννοί ανακήρυξαν αυτοκράτορα στην Σαλονίκη. 

Πάντως, οι Νορμαννοί παραμένουν στα νησιά του Ιονίου Πελάγους, όπου περιφρουρούν οι άθικτοι στόλοι του αμιράλη Μαργαρίτου και του κόμητα του Λέτσε, Τανκρέδου. Από φέτος και για κάμποσα χρόνια, ο Γραικός "Νέπτουνος" του ρηγάτου, ο Μαργαρίτος, διαφεντεύει την Μεσόγειο, με επίκεντρο το Ιόνιο Πέλαγος, και με προσωπικές κτήσεις τις νήσους: 
  • Μάλτα (η αρχ. Μελίτα ή Μελίτη, η μυθική Σχερία ή Σχερίη των Φαιάκων, όπου Φαίακες Γκρίζοι, ήτοι ανάμεικτοι με μαύρους, ενδεχομένως από την Νειλοσουδανή Ομογλωσσία)
  • Κορφού (<-- Κορυφώ, η αρχ. Κέρκυρα ή Κόρκυρα, η μυθική Τάφος)
  • Κεφαλονιά (η αρχ. Κεφαλληνία, το μυθικό Δουλίχιο)
  • Θιάκι (σημ. Ιθάκη, λατινιστί Ίτακα, η μυθική Σάμα), και 
  • Ζάτσιντο (Ζάκυνθος ή Ζάντε ή Τζάντε) 












υπόλειμμα από ναό του 
Σωτήρος Χριστού / Salvatore Christvs
που χτίζεται την εποχή του Μαργαρίτου στην
ακρόπολη της Ζακύνθου, στον λόφο της Μπόχαλης


Ο Μαργαρίτος πραγματοποιεί καταδρομή στην Κύπρο, την επικράτεια του Ισαάκιου Κομνηνού, τον οποίο και στηρίζει εναντίον του αυτοκρατορικού πλωίμου που επιδιώκει την ανάκτηση του νησιού. Ο Γραικός αμιράλης, γνωστός και με τα παρατσούκλια “Νέπτουνος (= Ποσειδών)” και “re di Mare (= ρήγας της Θάλασσας), συντρίβει τον αυτοκρατορικό στόλο κ’αιχμαλωτίζει πολλά πλοία, τα οποία και στέλνει στη Σικελία. Ίσως είναι ο μοναδικός δυτικός θαλασσοπόρος της εποχής, που χρησιμοποιεί πυξίδα, ήδη σε ευρεία χρήση στην Ρωμανία και τον Ισλαμικό Κόσμο, όπου έχει διαδοθεί από την Κίνα. 

https://sites.google.com/site/romeandromania/Home/11-12th-c/1185/ANGELOI.png
οικόσημο των Αγγέλων

Ενδυόμενος την πορφύρα, ο Ισαάκ Άγγελος παντρεύεται την Μαρία (Μαργαρίτα), κόρη του Μπέλου Γ΄ της Ουγγαρίας, αποκαθιστώντας κάπως την σχέση των δύο κρατών. Όμως για ν’αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τους Νορμαννούς, συμμαχεί με τους Βενετούς με τους όρους που ίσχυαν πριν από το 1171 και την έξωση από την αυτοκρατορία που τους είχε κάνει τότε ο Μανουήλ Α΄. Επιπλέον, συμφωνεί να πληρώσει και αποζημίωση για τα διαφυγόντα κέρδη των Βενετών κατά το διάστημα 1171-85. Εξαιτίας της επαχθούς φορολογίας, την οποία εντείνει ο Ισαάκ Β΄ επί τη ευκαιρία του γάμου του με την Μαργαρίτα Αρπαντ, αλλά και της προετοιμασίας για την ριζική αντιμετώπιση των Νορμαννών, εξεγείρονται οι κουμανικής καταγωγής Βλάχοι αδελφοί Ασάνες, με αφορμή τα εγκαίνια του ναού του Αγ. Δημητρίου στην πόλη Τύρνοβο. 
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6a/St_Demetrius_Tarnovo_Klearchos_2.jpg
ο εν λόγω ναός του Αγίου Δημητρίου, στο Τύρνοβο

Λέγεται ότι πραγματική αιτία της εξέγερσης του οίκου Ασεν/Ασαν, στάθηκε η προσβλητική συμπεριφορά του Ισαάκιου Β' Αγγέλου προς τους αδελφούς Ασαν, όταν τον συνάντησαν στα Κύψελα της Θράκης για να του ζητήσουν την παραχώρηση κτημάτων στο Αιμιμόντο, υπό την μορφή "προνοίας". Ο Ισαάκ Β΄ υπήρξε εριστικός και φέρεται ότι χαστούκισε τον Ιβάν Ασσεν. 

~~~~   ~~~~   ~~~~

Στους Αγίους Τόπους, πεθαίνει ο άξιος, αν και νεαρός, ρήγας της Ιερουσαλήμ, Βαλδουΐνος Δ΄ ο Λεπρός (1174-85), γιος της βασίλισσας Σίβυλλας και του Μομφερρατικού μαρκησίου Γουλιέλμου του Λογγασπάθα, κόμη της Γιάφφας (Ιόππα, Ιόππη) & της Ασκαλώνας. Έτσι, ο Ραϊμόνδος Γ΄, κόμης της Τριπόλεως (και 3ος ανηψιός του Ραϊμόνδου Στ΄, κόμητα της Τουλούζης), συνάπτει νέα, τετραετή συνθήκη ειρήνης με τον Κούρδο ηγέτη, Σαλαδίνο, που έχει επικρατήσει και στη χώρα του παλιού του αφέντη, αλλά και συμμάχου του Μανουήλ Α΄ στο πρόσφατο παρελθόν, του άρχοντα Νουραντίν των Ζεγκιδών της Μασρικ (Ανατολή, δηλαδή η ευρύτερη Συρία).